Another story!
Blijf op de hoogte en volg Stieneke
27 September 2012 | Zambia, Choma
27-09 (22:30)
Gisterochtend niet veel gedaan. Om 07:00u ontbeten en daarna weer in bed geslapen tot 11u! We waren zo moe. We hadden van 14:30-16:30 les van Gert-Jan van Stam, die ons eindeloos vertelde over de Ubuntu cultuur, waar: I am, because we are, centraal staat. Daarna wilde we nog bij mensen langs, waarvan wij vanuit Nederland cadeautjes voor hadden meegekregen. Één cadeau was voor een familie die dichtbij de MICS woonden (dit is een school). Dit was 3 km lopen, maar we kwamen iemand tegen die daar toevallig heen reed. Schattig oud (blank) manneke, dus we vertrouwde het wel. We moesten de route alleen wel goed onthouden, aangezien we hem zelf weer terug moesten lopen.
Rond kwart over 5 kwamen we daar aan en overhandigde de cadeaus. Erg vriendelijke vrouw en 3 leuke kinderen. Haar man is piloot, maar die was nu aan het vliegen. Waarschijnlijk gaan we nog een rondvlucht doen boven Macha, die haar man dan zal vliegen. Heb nog gevraagd of er een plekje was voor een piloot, maar helaas. Zij zouden misschien ook over een tijdje weer terug moeten doordat er steeds minder animo was voor het vliegen.
Na lang gekletst te hebben, was het inmiddels 17:40 en realiseerde wij ons dat we maar snel moesten gaan lopen. Als het donker wordt, zie je niks meer. Geen straatverlichting en hadden ook geen zaklamp bij ons. We hebben hard gelopen en ook zeker van de ondergaande zon genoten. We kwamen uiteindelijk 18:10 aan bij de dorm, waar iedereen al was aangeschoven voor het eten. Ze leken niet echt ongerust, terwijl wij ons daar wel zorgen om maakten.
Die avond hebben we the sixth sense gekeken. Beetje eng, maar viel me nog alles mee. Goed verhaal.
Volgende ochtend (27-09 dus) moest ik er vroeg uit om samen met Frank, Wieteke en Bart naar de morning report te gaan en vervolgens de clinical rounds te lopen (soort grote visite). Wij zaten netjes om 7:30 in de conference room, maar er was niemand te zien. Dit bleek normaal te zijn, dus hebben we tot 7:50 gewacht. Er kwam toen toevallig iemand langs die zei dat het vandaag niet door ging en we maar naar het theatre moesten gaan. Dit is de OK (operatiekamer). Dit vonden wij niet erg, want hadden gehoord dat er vandaag speciaal een arts uit Lusaka was overgevlogen naar Macha om hier allerlei specialistische operaties uit te voeren. We zouden dus iets speciaals te zien krijgen. Eenmaal binnen gekomen moesten we ons omkleden. Wieteke en ik samen in een mooie blauwe jurk en de mannen, na wat zoekwerk, ook in een juiste maat jasje en broek.
Nadat we waren aangekleed kwam er al een vrouw binnen die een keizersnee zou moeten. Dit had ik al eens eerder in Nederland gezien op de OK en wilde erg graag zien hoe het er hier aan toe zou gaan. Ik kwam van de ene in de andere verbazing. Privacy kennen ze hier niet; zo lag deze mevrouw (slechts 15 jaar!) compleet naakt op een tafel terwijl alle deuren open stonden en iedereen in en uit kon lopen. Ze kreeg de keizersnee omdat haar bekken nog niet ‘groot’ genoeg was om een kind te baren. Dit wordt hier erg vaak gezien. Troosten van de patiënt/iemand op z’n gemak stellen, kunnen ze hier ook nog wel leren. De manier waarop ze met patiënten omgaan lijkt meer op hoe wij met dieren omgaan. Denk dat wij nog respectvoller met dieren omgaan dan zij hier met hun eigen mensen. Ook wordt naar mijn mening het respect geschaad. Naast ons stonden 4 verpleegkundige studenten uit Livingstone, foto’s en video’s te maken van de patiënt. Ze poseerden zelfs met de patiënt terwijl de chirurg al bezig was met de incisie. Heel bizar om te zien. Daarnaast deden ze eigenlijk ook vrij weinig. De deur van de OK kon niet dicht, dus heeft Wieteke hem constant dicht gehouden; het zuigapparaat, om bloed etc. uit de wond te zuigen werd door niemand bediend en dus deed ik dat maar en Bart gaf zelfs anesthesie en hield het hoofd van de moeder hoofd op de goede plaats. Ze gebruiken ketamine als anestheticum, waarbij het niet gek is als mensen blijven bewegen. Best apart om te zien. In Nederland krijgt iemand pijnverdoving, spierverslappers en nog meer mikmak. Hier doen ze het alleen met ketamine. Een voordeel van ketamine is dat het vrij weinig bijwerkingen heeft en het zorgt dat de bloeddruk iets omhoog gaat, wat voor OK best oké is.
De keizersnede verliep niet volledig zoals hij zou moeten verlopen. De artsen deden er vrij lang over en toen het kind eruit kwam, huilde het de eerste 5 min niet. De zuster gaf het op en wikkelde de baby in doeken. Gelukkig besloot één van de twee chirurgen om nog wat langer te proberen en na een minuut hoorde we een zacht gehuil. Een golf van geluk overviel me. Bizarre situatie.
Hierna zijn wij deze OK uitgelopen, wat eigenlijk alleen een OK was voor kleine ingrepen. De andere OK was bezet en dus wordt het dan gewoon in een andere ruimte gedaan.
We zijn naar de grote OK gegaan waar dokter Grogan, speciaal overgevlogen uit Lusaka bezig was met een jongen van rond de 6 jaar. De jongen had contracties van zijn vingers. Hoofdreden hiervan zijn brandwonden en daarna komen de slangenbeten. Het was erg gaaf om dit te zien en hebben een uniek uitzicht gekregen. Er werd veel uitgelegd en ook genoeg grapjes gemaakt. Hierna kregen we nog zo’n jongeman. Ik denk dat hij een jaar of 10 was. Zittend op de OK bank was hij heel erg bang. Hij huilde van angst en niemand troostte hem. Ik ben maar naast hem gaan staan en heb hem rustig over z’n ruggetje geaaid. Op dat soort momenten zou ik wel Tonga willen spreken aangezien hij geen hol verstaat van het Engels. En ik vind het echt bizar dat niemand dit doet. Ze besteden er gewoon geen aandacht aan. Deze jongen had ook contracturen van de vingers ten gevolgen van verbranding. Bart heeft bij deze OK steriel gestaan en heeft de arts geassisteerd bij de operatie.
Als laatste kregen we nog een jongen die ernstig verbrand was. Om maar bij het begin te beginnen: deze jongen leidt aan epilepsie. In de dorpjes is het niet vanzelfsprekend om direct naar het ziekenhuis te gaan, maar wordt er eerst naar de traditional healer gegaan. Dit hoeft niet per se slecht te zijn, ze kunnen best goede dingen doen voor de mensen, maar het gaat ook vaak fout. Deze jongen hebben ze door middel van stoom geprobeerd van zijn epilepsie af te helpen. Nu hebben zijn hoofd, borst en bovenbenen 3e graads brandwonden. In vorige operaties hebben ze al een deel van zijn huid getransplanteerd naar zijn borst om het infectierisico zo laag mogelijk te houden, omdat vooral de borst helemaal open lag. In deze OK werd een stukje huid van achter zijn oor op zijn ooglid geplaatst, zodat hij weer zijn oog dicht kon doen.
Ik heb van deze eerste dag erg veel geleerd. En ik waardeer de Nederlandse gezondheidszorg enorm. Om 13:15 waren we terug op de dorm en hebben we wat gegeten. Om 14:00-16:00 hadden we weer college en hierna zijn we 2u gaan volleyballen.
Om 18u eten, toen er ineens iemand binnenkwam tot onze schrik. Het was Gert-Jan en hij nodigde ons uit voor de verjaardag van Janneke, zijn vrouw. Heel het dorp was er ook en er werd op Afrikaanse wijze gedanst.
We zijn nu weer lekker thuis en gaan snel slapen. Morgenochtend 6u op, gaan de MICS (Macha Innovative Community School).
Gisterochtend niet veel gedaan. Om 07:00u ontbeten en daarna weer in bed geslapen tot 11u! We waren zo moe. We hadden van 14:30-16:30 les van Gert-Jan van Stam, die ons eindeloos vertelde over de Ubuntu cultuur, waar: I am, because we are, centraal staat. Daarna wilde we nog bij mensen langs, waarvan wij vanuit Nederland cadeautjes voor hadden meegekregen. Één cadeau was voor een familie die dichtbij de MICS woonden (dit is een school). Dit was 3 km lopen, maar we kwamen iemand tegen die daar toevallig heen reed. Schattig oud (blank) manneke, dus we vertrouwde het wel. We moesten de route alleen wel goed onthouden, aangezien we hem zelf weer terug moesten lopen.
Rond kwart over 5 kwamen we daar aan en overhandigde de cadeaus. Erg vriendelijke vrouw en 3 leuke kinderen. Haar man is piloot, maar die was nu aan het vliegen. Waarschijnlijk gaan we nog een rondvlucht doen boven Macha, die haar man dan zal vliegen. Heb nog gevraagd of er een plekje was voor een piloot, maar helaas. Zij zouden misschien ook over een tijdje weer terug moeten doordat er steeds minder animo was voor het vliegen.
Na lang gekletst te hebben, was het inmiddels 17:40 en realiseerde wij ons dat we maar snel moesten gaan lopen. Als het donker wordt, zie je niks meer. Geen straatverlichting en hadden ook geen zaklamp bij ons. We hebben hard gelopen en ook zeker van de ondergaande zon genoten. We kwamen uiteindelijk 18:10 aan bij de dorm, waar iedereen al was aangeschoven voor het eten. Ze leken niet echt ongerust, terwijl wij ons daar wel zorgen om maakten.
Die avond hebben we the sixth sense gekeken. Beetje eng, maar viel me nog alles mee. Goed verhaal.
Volgende ochtend (27-09 dus) moest ik er vroeg uit om samen met Frank, Wieteke en Bart naar de morning report te gaan en vervolgens de clinical rounds te lopen (soort grote visite). Wij zaten netjes om 7:30 in de conference room, maar er was niemand te zien. Dit bleek normaal te zijn, dus hebben we tot 7:50 gewacht. Er kwam toen toevallig iemand langs die zei dat het vandaag niet door ging en we maar naar het theatre moesten gaan. Dit is de OK (operatiekamer). Dit vonden wij niet erg, want hadden gehoord dat er vandaag speciaal een arts uit Lusaka was overgevlogen naar Macha om hier allerlei specialistische operaties uit te voeren. We zouden dus iets speciaals te zien krijgen. Eenmaal binnen gekomen moesten we ons omkleden. Wieteke en ik samen in een mooie blauwe jurk en de mannen, na wat zoekwerk, ook in een juiste maat jasje en broek.
Nadat we waren aangekleed kwam er al een vrouw binnen die een keizersnee zou moeten. Dit had ik al eens eerder in Nederland gezien op de OK en wilde erg graag zien hoe het er hier aan toe zou gaan. Ik kwam van de ene in de andere verbazing. Privacy kennen ze hier niet; zo lag deze mevrouw (slechts 15 jaar!) compleet naakt op een tafel terwijl alle deuren open stonden en iedereen in en uit kon lopen. Ze kreeg de keizersnee omdat haar bekken nog niet ‘groot’ genoeg was om een kind te baren. Dit wordt hier erg vaak gezien. Troosten van de patiënt/iemand op z’n gemak stellen, kunnen ze hier ook nog wel leren. De manier waarop ze met patiënten omgaan lijkt meer op hoe wij met dieren omgaan. Denk dat wij nog respectvoller met dieren omgaan dan zij hier met hun eigen mensen. Ook wordt naar mijn mening het respect geschaad. Naast ons stonden 4 verpleegkundige studenten uit Livingstone, foto’s en video’s te maken van de patiënt. Ze poseerden zelfs met de patiënt terwijl de chirurg al bezig was met de incisie. Heel bizar om te zien. Daarnaast deden ze eigenlijk ook vrij weinig. De deur van de OK kon niet dicht, dus heeft Wieteke hem constant dicht gehouden; het zuigapparaat, om bloed etc. uit de wond te zuigen werd door niemand bediend en dus deed ik dat maar en Bart gaf zelfs anesthesie en hield het hoofd van de moeder hoofd op de goede plaats. Ze gebruiken ketamine als anestheticum, waarbij het niet gek is als mensen blijven bewegen. Best apart om te zien. In Nederland krijgt iemand pijnverdoving, spierverslappers en nog meer mikmak. Hier doen ze het alleen met ketamine. Een voordeel van ketamine is dat het vrij weinig bijwerkingen heeft en het zorgt dat de bloeddruk iets omhoog gaat, wat voor OK best oké is.
De keizersnede verliep niet volledig zoals hij zou moeten verlopen. De artsen deden er vrij lang over en toen het kind eruit kwam, huilde het de eerste 5 min niet. De zuster gaf het op en wikkelde de baby in doeken. Gelukkig besloot één van de twee chirurgen om nog wat langer te proberen en na een minuut hoorde we een zacht gehuil. Een golf van geluk overviel me. Bizarre situatie.
Hierna zijn wij deze OK uitgelopen, wat eigenlijk alleen een OK was voor kleine ingrepen. De andere OK was bezet en dus wordt het dan gewoon in een andere ruimte gedaan.
We zijn naar de grote OK gegaan waar dokter Grogan, speciaal overgevlogen uit Lusaka bezig was met een jongen van rond de 6 jaar. De jongen had contracties van zijn vingers. Hoofdreden hiervan zijn brandwonden en daarna komen de slangenbeten. Het was erg gaaf om dit te zien en hebben een uniek uitzicht gekregen. Er werd veel uitgelegd en ook genoeg grapjes gemaakt. Hierna kregen we nog zo’n jongeman. Ik denk dat hij een jaar of 10 was. Zittend op de OK bank was hij heel erg bang. Hij huilde van angst en niemand troostte hem. Ik ben maar naast hem gaan staan en heb hem rustig over z’n ruggetje geaaid. Op dat soort momenten zou ik wel Tonga willen spreken aangezien hij geen hol verstaat van het Engels. En ik vind het echt bizar dat niemand dit doet. Ze besteden er gewoon geen aandacht aan. Deze jongen had ook contracturen van de vingers ten gevolgen van verbranding. Bart heeft bij deze OK steriel gestaan en heeft de arts geassisteerd bij de operatie.
Als laatste kregen we nog een jongen die ernstig verbrand was. Om maar bij het begin te beginnen: deze jongen leidt aan epilepsie. In de dorpjes is het niet vanzelfsprekend om direct naar het ziekenhuis te gaan, maar wordt er eerst naar de traditional healer gegaan. Dit hoeft niet per se slecht te zijn, ze kunnen best goede dingen doen voor de mensen, maar het gaat ook vaak fout. Deze jongen hebben ze door middel van stoom geprobeerd van zijn epilepsie af te helpen. Nu hebben zijn hoofd, borst en bovenbenen 3e graads brandwonden. In vorige operaties hebben ze al een deel van zijn huid getransplanteerd naar zijn borst om het infectierisico zo laag mogelijk te houden, omdat vooral de borst helemaal open lag. In deze OK werd een stukje huid van achter zijn oor op zijn ooglid geplaatst, zodat hij weer zijn oog dicht kon doen.
Ik heb van deze eerste dag erg veel geleerd. En ik waardeer de Nederlandse gezondheidszorg enorm. Om 13:15 waren we terug op de dorm en hebben we wat gegeten. Om 14:00-16:00 hadden we weer college en hierna zijn we 2u gaan volleyballen.
Om 18u eten, toen er ineens iemand binnenkwam tot onze schrik. Het was Gert-Jan en hij nodigde ons uit voor de verjaardag van Janneke, zijn vrouw. Heel het dorp was er ook en er werd op Afrikaanse wijze gedanst.
We zijn nu weer lekker thuis en gaan snel slapen. Morgenochtend 6u op, gaan de MICS (Macha Innovative Community School).
-
27 September 2012 - 23:47
Ina:
Lieve Stieneke,
Je zal je heel goed realiseren hoe goed wij het hier hebben. Hier wordt de gezondheidszorg niet gemeten aan de rest van de wereld.
Al ken je de taal niet, een aai over een bol, of een hand vast houden is in alle talen hetzelfde.
Ik moet je zeggen dat ik hier wel erg verdrietig over wordt. We weten het ergens wel, maar worden er niet echt mee geconfronteerd. We stoppen het eigelijk een beetje weg.
Aan de andere kant doen wij (de gezondheidszorg) ook heel erg veel. Maar wij zijn een beetje verwend en vinden dat we "recht" hebben.
Meisje, ik ben hartstikke trots op je, dat je iemand mag en kan bijstaan die dat keihard nodig heeft. Zou zomaar even om een hoekje willen kijken, en willen helpen. Maar laten we dat maar niet doen, ben ik te oud voor.
Denk deze dingen allemaal in je rugzak gaan, en je op deze manier hoofd en bijzaken goed kan scheiden.
Ik zag op een foto, bedden staan, welke wij vroeger ook in het ziekenhuis hadden. Stalen bedden (verroest) die niet op of neer kunnen. Zalen met 30 bedden.
Hier gaat alles goed !!
Hou je goed meid, ik vind je goed hoor !!! Maar dat weet je wel.
Veel liefs en een knuffel, maar dan wel een goeie......, Ina -
28 September 2012 - 09:16
Bas Schelling:
Goed gedaan meissie!
Liefs,
Pa
xxx -
28 September 2012 - 09:41
Bonnie:
Ha Stieneke,
Ik ben weer helemaal bij, liep een paar blogs achter haha.
Wat kan je alles mooi beschrijven, echt super.
En wat doe je goed/mooi werk daar zeg! Dat jij er dan mag zijn voor iemand die dat zo nodig heeft, zo mooi
Verheug me al op je volgende verslag.
Liefs Bonnie
-
28 September 2012 - 17:07
Addie:
he bedankt Stien, zie het allemaal voor me. elk land heeft zozijn eigen manier he?
Goede en minder goede. we leren van mekaar. ze zijn wel practisch he? Westerse cultuur is wel een beetje pedant vergeleken met de Afrikaanse, maar ze doen het toch maar. Leer veel en geniet, tot scrijfs xxxxxliefs
-
28 September 2012 - 18:02
Jan, Marielle En Sophie:
Zit met tranen in mijn ogen en verwondering je verhaal te lezen,
goed dat je ons zo op de hoogte houd, en wat een verschillen met
de Nederlandse gezondheidszorg, en.... het is hier erg stil, we missen je al.
Liefs xxxxxxxxx -
28 September 2012 - 19:50
Boudewijn En Jonna:
Stiennie jemig wat een verhalen zeg! Bizar zeg wat je allemaal al mee gemaakt hebt in een week tijd. Van enge dieren naar de bizare wereld van een meisje van 15 die mama aan het worden is. Wat maak je zo ineens een hoop dingen mee, die je hier nooit zou mee maken en dat is wel heel appart he, dat je maar 10uur bij ons vandaan zit. En daar zo in een andere wereld leeft. Nou wijffie heel veel plezier nog daar en succes met vollyballen haha.
Dikke kus bou en jonna -
28 September 2012 - 22:35
Stieneke Schelling:
Bedankt voor jullie meelevende berichtjes! Ik waardeer het enorm, vind het super leuk om ze te lezen en wat van jullie te horen. Toch nog een beetje thuis bij me. Heb het hier enorm naar m'n zin! Mariel, geniet nog maar even van de rust.. over 5 weken is het weer hectisch, haha.
Thanks paps en mams! -
29 September 2012 - 01:18
Ina:
Hoi Stieneke
Ik ben blij om te lezen dat je het goed naar je zin hebt. Gelukkig maar.....Het leven gaat hier ook gewoon door. Ik vind het enorm leuk om je epistels te lezen en kijk steeds uit naar de volgende !!!
Goed weekend !! kus Ina -
29 September 2012 - 12:14
Violette Scholtes:
Hee Stien,
Wat een verschil he!! erg leuk om je verhaal te lezen!
Marys en ik gaan vd week maar even een schoonmaakrooster opstellen haha;)
dikke kus en genietse :)
-
29 September 2012 - 14:40
Stieneke Schelling:
Jaaaa, ik wil wel in een schoon huis terugkomen hoor! =)
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
