Weekend bij de locals!

05-10 – 07-10 (weekend bij de locals)
05-10 vrijdag
Vanmorgen heb ik heerlijk uitgeslapen tot 09:00. Had voor het eerst het ontbijt overgeslagen. Tot mijn verblijding had de ontbijtgroep het resterende ontbijt voor ons in de keuken gezet: pannenkoeken! Met nog een paar uitslapers genoten we van een voorlopig ‘goed’ ontbijt. Na de pannenkoeken heb ik mezelf goed gedoucht, zodat ik in een noodsituatie het wel een weekend zonder zou kunnen doen. Na het douchen heeft iedereen zijn spullen uit de badkamer gehaald, omdat anders de Amerikanen er misschien mee aan de gaal zouden gaan. Uiteindelijk is toch gebleken dat er maar 12 vrouwen bijkomen. Valt wel mee dus. Hopen dat het geen mutsen zijn. Dat zijn wij allemaal al, dus dat gaan dan clashen. Haha! Hierna ben ik samen met Leonore onze tassen gaan pakken. Één weekendtas + 2 eastpacks. Voor ons gezin hadden we: 2 fleece dekens, 2 kilo suiker, 2 L olie en een lamp. Aan die lamp zit zo’n draaihendel waarmee je hem oplaad. Voor onszelf hebben we niet veel ingepakt. 2 rokken, ondergoed, zaklamp, DEET, toiletspullen (lenzen!) en dat was het wel. Lunch hadden we nog in de dorm: pizza! Net alsof ze wisten dat we behoefte zouden hebben aan lekker en voedingrijk voedsel. Om 14:00 zouden de gezinnen ons op komen halen. Uiteraard werd dit later: TIA. Om 14:30 stond Choolwe voor de deur. Zij is de zus van onze ‘moeder’ dit weekend. Ze vertelde ons dat het een uur lopen was. De rest van de gezinnen woonden veel dichterbij: maximaal 15 min lopen. Wij zouden dus echt down under gaan. Gelukkig heeft Choolwe een auto kunnen regelen en wilde Marsjorie (hoofd van de keuken) ons wel brengen. Na een rit van 20 minuten kwamen we in het dorpje aan. De moeder en vader van het gezin waren op dat moment in Choma en zouden ’s avonds terugkomen. Het gezin bestaat dus uit: vader (Hardon), moeder (Enedy) en 5 kinderen: Poul, Rodney, Ruth, Rogers en Ronell. Ruth is het enige meisje. De leeftijden gaan van: 20, 18, 16, 14 naar 10 jaar.

Aangekomen in het dorp kregen we een rondleiding van Ruth. Als eerste gingen we naar onze slaapkamer. Het zag er mooi en ruim uit, op één dikke spin na. Deze hebben we even naar buiten begeleid. Hierna hebben we een rondje gelopen over hun terrein. In het midden van het terrein staat een gebouwtje wat hun keuken is. Hier zit geen dak op, wat in principe niet nodig is tijdens het droogseizoen. Wanneer het gaat regenen leggen ze er golfplaten op. De keuken bestaat uit drie ruimtes: links liggen alle schone borden/mokken. In het midden is de fireplace. Het vuur wordt om 5 uur ’s ochtends aangemaakt en ’s avonds rond 22 uur uitgemaakt. Het meest rechtse deel wordt gebruikt om dieren te slachten, de afwas te doen en de rest van het voedsel te bereiden.
Hierna hebben we de wc bekeken. Dit was nog best een luxe wc, aangezien het een stenen gebouw was. Dit betekent dat de mensen rijk zijn. Anders zijn het toilet en badkamer omringd door strohalmen. Daarnaast hadden wij ook nog eens een verhoogde wc. Het was een soort opgetrokken vierkant stuk beton tot kniehoogte met een gat erin. Er zaten wel erg veel vliegen en de stank was duidelijk aanwezig. Ik heb voor de zekerheid loperamide genomen, zodat ik hier niet aan de schijt zou zijn. Daar word je namelijk echt niet vrolijk van! Plassen alleen was al vies. Vliegen in dat gat, die op de poep van iemand anders zitten, komen dan lekker op jou zitten. Je moet er maar niet teveel bij stil staan, anders lukt het je niet eens om te plassen. Hierna hebben we het douche-hokje bekeken. Dit was weer een cementen gebouwtje. Het rook wel naar plas, maar verder zag het er best netjes uit.

Na deze korte rondleiding moest er worden gekookt. Omdat wij er zijn, wordt er een kip geslacht. Dit doen ze om ons te verwelkomen. Het was nog best lastig om de goede kip te vinden, want hij had zich verstopt. Waarschijnlijk bewust van z’n lot. Arm beest. Uiteindelijk heb ik hem kunnen pakken en heb ik hem aan Ruth gegeven. Die toverde een mes tevoorschijn en sneed langzaam op de keel van het beestje in. Hij was een beetje bot, want het ging namelijk niet echt vlot. Bloed spoot eruit en na een tijdje bewoog de kip niet meer. We hebben hem toen even ondersteboven op het kippenhok gelegd zodat het bloed eruit kon lopen. Hierna hebben we hem in een bak gelegd en er kokend water overheen gegooid zodat we alle veren eraf konden plukken. Daarna wordt de kip nog boven het vuur gehouden zodat de rest van de haartjes eraf wordt geschroeid. Dan wordt de kip in stukken gesneden, gewassen en gekookt. Nadat de kip goed gekookt was, werd ie nog ‘gefried’. Als groenten hadden we: chibwawa en nsima. Nsima = shima. Nsima wordt gemaakt door water te koken en er steeds mais poeder aan toe te voegen. Op een gegeven moment krijg je dan een soort wit deeg. Chibwawa is een groene groente. Het smaakt een beetje naar boerenkool. Het bestaat uit stengels en bladeren. De stengels lijken op dunne preistengels en de bladeren op bladsla eromheen. Dit snij je tezamen in erg kleine stukjes. Best lastig om dat voor het eerst te doen! Maar het ging best wel goed. Voor het roeren door de shima moet je erg sterk zijn, Leonore en ik hielden het niet lang uit. Dit kwam ook mede door de rook die van het vuur afkwam. Je ogen gaan op een gegeven moment irriteren en ook je luchtwegen gaan zeer doen. Lijkt me dus niet heel gezond.

Om 18:30 was het overal al donker en is het echt lastig om bepaalde dingen te doen die normaal zo vanzelfsprekend zijn. Koken moest met extra licht erbij. Rond 20:30 gingen we eten. We aten binnen, in het huis van de ouders. Die er overigens nog niet waren. Ze kwamen waarschijnlijk morgen. We zaten met z’n allen rond de tafel en Leonore en ik kregen de beste stukken van de kip. We moesten best even slikken. We zagen die kip nog springlevend voor ons. We konden het natuurlijk niet maken om het maar half op te eten, dus hebben we tot op het bot elk stukje kip eraf gegeten. De groenten en shima was lekker. Dit hadden we ook al eens in de dorm gegeten. Na het avondeten kregen we een delicatesse: thee! Daar heb ik nog wel het meest van genoten. Hij smaakte ook veel beter dan de thee in de dorm. Normaal gesproken drink ik thee zonder suiker (omdat ik denk dat het slecht voor me is), maar nu heb ik er lekker veel suiker in gedaan! Genieten. Rond half 10 gingen we naar bed. We liepen onze slaapkamer binnen en ik zei tegen Leonore: ‘Leo, doe jij ff het licht aan?’. Stom. Hierna onze zaklampen opgesnord en met wat moeite ons bedje in gekropen toen we ineens een ENORME spin zagen. Dit was niet zo één die we al eerder hadden gezien. Hij was zwart met oranje en leek wel een soort hard omhulsul te hebben. Gelukkig heeft Choolwe hem voor ons gekilled. Die nacht heb ik slecht geslapen. Buiten voor onze deur waren de honden steeds aan het blaffen en kwam er uit een kamer naast ons ook veel herrie.

06-10 zaterdag
Om 07:45 uit bed en hebben we de woonkamer van het huis van de ouders geveegd. Hierna zijn we gaan ontbijten: brood met ei en thee. Na het ontbijut zijn we naar de borehole gelopen. Hier hebben we 14 liter water gepompt. We hebben ook nog in de omliggende sopjes een kijkje genomen. Zo waren ze ergens een fundering aan het leggen voor de huis en een stukje verderop zagen we hoe de bakstenen gemaakt werden. Hierna hebben Leo en ik even zitten schrijven in de schaduw. Het is zo warm, als je in de zon zit wordt je voor gek verklaard. Terwijl we zaten te schrijven kwam Ruth onze teennagels lakken. Zo leuk! Roze met glitters en een wit streepje erover. Daarna hebben we met Ruth zitten kletsen en ging Choolwe even werken bij de MIAM. Tijdens het schrijven kreeg ik veel opmerkingen over dat ik links schreef. Blijkbaar vinden ze dat erg raar. Daarna kwam Ruth met een stuk of 8 vissen. Ze hadden aardige stekels op hun rug. We moesten ze ontschubben, alleen was Ruth 10 keer sneller dan wij. Ik heb uiteindelijk maar één vis ontschubt! Er kwamen erg veel vliegen op af. Echt heel erg vies. Ze zaten op ons gezicht, armen, benen; je krijgt ze er gewoon niet vanaf.
Na het ontschubben zijn we met Ruth en Ronell (jongste zoon) naar de dam gelopen. Dit was niet dezelfde als die we al gezien hadden, deze was een stuk kleiner. Hier hebben we even tussen de koeien gezeten, gekletst en naar de ondergaande zon gekeken. Op een gegeven moment zijn we terug gaan lopen, omdat Leo en ik konden gaan douchen. Daar heb je geen lichtje, dus moet het nog licht zijn. Aangekomen in het dorpje zagen we ineens dat de ouders uit Choma aan waren gekomen. We hebben ons voorgesteld en gingen hierna douchen. Ruth pakte een grote emmer en schonk hier gekookt water in. Daarna schonk ze er koud water bij. Deze namen we mee naar de douche. Na een korte instructie van Ruth gingen we het avontuur aan. We leegde de emmer in een teiltje en begonnen ons op traditionele wijze te wassen. Ik deed Leo’s rug en zij de mijne. Het was grappig en lekker ook! Je wordt hier zo snel vies, al dat stof wat opwaait zit over je hele lichaam. Zeker ook omdat je best veel zweet. Het was echt een verademing om je heerlijk te kunnen wassen. Af en toe waaide er een bries door het gebouwtje waardoor we zelf even kippenvel hadden. Na de verfrissende douche werden we geroepen om even de woonkamer in te komen. Hier kregen we een hartverwarmde knuffel van de moeder des huizes als dank voor onze cadeaus. Ze was er onwijs blij mee. Hierna hebben we water uit de borehole gekookt, zodat we daar onze eenmaal lege flessen weer mee konden vullen. Na het koken hebben we het in een emmertje geschonken en laten afkoelen in het huis.

Als avondeten hadden we de vis met shima en chibwawa. De vis was een makkelijkere overwinning dan de kip. Hij smaakte best wel prima. Na het eten hebben we veel gekletst met de ouders. Ze wilden dat we in Macha zouden blijven wonen en hier een gezin zouden starten omdat ze ons zo graag zien. We hebben ons email adres gegeven en verteld dat we ze op de hoogte zouden houden en de gemaakte foto’s in dat weekend hun zouden toesturen. Ze vonden het best gek dat ik niet getrouwd was en ze vonden het nog gekker dat ik samen met Piet in één bed sliep. In hun cultuur was dit gewoon not done! Ze vertelde ons hierna wel dat ze begrijpen dat het onze cultuur is en dit ook respecteren, maar dat er best wel veel verschillen (en ook zeker overeenkomsten) zitten tussen hun en onze cultuur. Na lang gekletst te hebben gingen we na een grote kop thee onze tanden eindelijk poetsen! In het donker stonden we voor het gebouw van de badkamer te kutten met het water, zaklamp, tandpasta en tandenborstel. Het valt niet mee om dit allemaal vloeiend te laten verlopen. Zeker niet als je allerlei dingen hoort ritselen om je heen. We stonden bij de afvoer van het badwater, bleken er ineens dikke padden daarin te zitten. Ik vind kikkers en padden leuk, maar deze waren echt smerig. Terug in onze slaapkamer hebben we het gekookte water in onze flessen gegoten en kwamen we tot de conclusie dat dit water misschien nog wel smeriger was dan direct uit de borehole. Er dreef allemaal zooi in, dus moesten we nu bedenken hoe en waar we dit water gingen dumpen. Dat was een zorg van morgen. Na een buikje vol met warme thee en schone tanden kropen we voldaan ons bedje in.

07-10 zondag
We werden om 07:15 wakker, volgens Leonore had ik hele verhalen gehouden ’s nachts. Jammer genoeg wist ze niet meer wat ik allemaal had gezegd. We gingen maar even snel plassen. We proberen het steeds zo lang mogelijk op te houden. Vaak beperkt het zich tot één keer ’s ochtends en een keer ’s avonds. De rest neemt je lichaam allemaal op. Best voordelig die hitte. We hebben ons aangekleed en zijn hierna met Ruth op de fietst gestapt. We zouden naar een winkel gaan. De fietsen zijn allemaal mountain bikes. Ik zat op een groene fiets; links zat er geen trapper op, alleen een buisje en het zadel was heel smal. De heenreis leek wel eeuwen te duren; m’n kont deed super veel pijn en dat met die trapper was ook niet echt een succes. Bij de supermarkt aangekomen hebben we een rondje over het terrein gedaan. Zo was er een bar met een pooltafel en een soort klein fabriekje waar de mais wordt verwerkt tot poeder. Hierna gingen we het supermarktje in: ik zag gelijk dat er cola werd verkocht!! We hebben twee cola gekocht voor Leo en mij. Ruth wilde een ginger beer (daar zit heel weinig alcohol in ofzo). Daarnaast hebben we ook nog twee zakjes kleine chips gekocht, lolly’s voor de broers en boter voor de moeder. We hebben al een deel van de cola daar opgedronken, hemels! Op de terugweg ben ik op Leonore’s fiets gegaan, ik trok het niet meer op de groene. Voor Leonore was de terugweg vreselijk en zitten we nu allebei met zere billen. Thuis aangekomen stond er een volle thermoskan met thee op ons te wachten. Suiker was al in de kopjes gedaan. Lekkerlekkerlekker! Hierna gingen we ontbijten: brood met ei en brood met suiker. Daarna gedoucht voordat de kerk zou beginnen. De kerk was gewoon bij de familie op het terrein. Praktisch naast waar wij sliepen. Mensen uit dorpen eromheen kwamen allemaal naar deze familie om een kerkdienst bij te wonen. We werden hartelijk welkom geheten en gelukkig was de zit niet zo lang. De preek ging over liefde: Luyando. De priester was een grappige en gepassioneerde man. Z’n verhaal was best wel inspirerend. Ter afsluiting van de kerk kreeg iedereen Chibwantu (sweet beer). Dit wordt uiteraard ook met mais gemaakt. De kleur van het drankje is een beetje wittig, onderin zit dan rijst. Je moet je glas een beetje schudden en dan drinken. Je moet dan kauwen en slikken tegelijk. Na een paar glazen begin je het wel lekker te vinden. Nadat iedereen wat gedronken had, hebben Leo en ik de afwas gedaan in de keuken. Hierna zijn we onze spullen alvast gaan inpakken en hebben we een deel van het water uit het raam naar buiten kunnen gooien, zodat ze dachten dat we toch iets gedronken hadden. Anders is het ook zo lullig. Ook hebben we nog even bij Ruth gekeken; die was de was aan het doen. Ik heb het ook nog even geprobeerd, maar haar manier was een stuk effectiever dus heb ik haar maar verder niet meer in de weg gelopen.
Leonore en ik hadden nog sla gemaakt, omdat ons dat werd gevraagd. Er waren alleen niet zoveel ingrediënten, dus werd het sla met tomaat en that’s it. Als lunch hadden we ‘samp’. Dit lijkt een beetje op natte popcorn. Hierna zijn onze Chitenga’s genaaid. Ze gingen namelijk rafelen en nu zijn ze weer mooi! Helaas had ik maar één Chitenga bij me, dus de ander moet ik thuis maar doen (tenminste, ik niet; mama?!). Als laatst hebben we een groepsfoto gemaakt met de familie en werden we met een verkrekte auto van de familie weer naar de dorm gebracht. Er zaten tiewraps om de wieldop aan de velg vast te zetten. We kwamen als laatste van de groepen terug en hebben in de woonkamer alles met elkaar besproken. Leonore en ik kwamen erachter dat wij het nog het meest luxe hebben gehad. Sommige meiden moesten alleen maar werken en moesten ook apart eten. Dit was gelukkig maar bij één groep voorgekomen. Iedereen heeft het verder erg naar zijn zin gehad. Na avondeten in de dorm hebben we met z’n allen een film gekeken en lekker gaan slapen.